Ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi, her gün yükümüzü taşıyan ayakların sağlığı için çok önemlidir. Mühim olan ayak sağlığınızı korumak için içeriğimizde bulunan detaylı bilgilerden yararlanabilirsiniz. Size bilgi vermek için hazırladığımız bu içerikte ayak sağlığınız için birçok konuyu öğrenebilirsiniz. Öncelikle ayakların tiplerinden bahsedeceğiz ve ardından doğru ayakkabı için hangi faktörleri göz önüne almanız gerektiğini anlatacağız.
Ayakkabı seçerken dikkat edilmesi gerekenler arasında ilk olarak ergonomiye ağırlık verilmelidir. Herhangi bir ayak yaralanması sonucu, ne kadar çok acı çektiğinizi biliyorsunuzdur. Belki ayakkabınızdan dolayı çok fazla zarar görmüş olabilirsiniz. İşte bu sorunları engellemek için ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi ile ilgili bilginiz olmalıdır.
Ayak Tipleri
Vücudunuzun diğer kısımlarında olduğu gibi ayaklarınız da tamamen size özgüdür. Hatta sağ ve sol ayağın aynı olmaması durumu bile mümkündür. Yazımızın devamında genel olarak ayak tipleri konusunda bilgi yer almaktadır. Bu bilgilere göre ayakkabı seçimlerinizi yapabilirsiniz. Daha konforlu hissetmek için ayak sağlığı ve ayakkabı seçimini doğru şekilde gerçekleştirmeniz gerekir. Bu sebeple de ayak tipinizi bilmeniz çok önemlidir.
Düztaban- Alçak Kemerli
Halk arasında en bilinen ayak tipi düztabandır. Bu tip ayak yapısında, ayağın iç kısmında bulunan kavisler daha düz bir yapıdadır. Normal denilebilecek sağlıklı ayaklarla yürürken ya da dururken bir boşluk oluşur. Düztaban tipinde ise bu boşluk söz konusu değildir. Dolayısı ile düztaban ayak tipi durumu, çeşitli nedenlere göre kavisin kaybolması ve düzleşmesi anlamına gelir.
Her iki ayakta görülebildiği gibi tek bir ayakta da görülebilir. Yere basıldığı zaman ayak düz bir şekilde duran bu ayak tipi üç farklı şekildedir:
- Esnek Düztaban: Yukarıdan bakıldığı zaman kavis gözlemlenir. Yere basılınca ise taban tamamen yerle ayak tabanı temas halindedir. Genelde çocukluk döneminde ortaya çıkar ve ağrıya neden olmaz.
- Sıkı Aşil Tendonu: Aşil tendonu, topukla baldır kaslarını bağlayan bir bağdır. Normalden sıkı ve sert olması, yürürken topuk kemiğinin yukarıya çıkmasına neden olur. Ayak kavisinin kaybolmasına etki eder. Yürüme esnasında topuk kısmında ağrı oluşturur.
- Posteior Tibial Tendon Sorunları: Baldır bölgesinde bulunan posteior tivial tendonu, kavise tutunan bir kas yapısıdır. Bazı sağlık problemlerinden dolayı bu tendon, kavisin hasar görmesine neden olur. Özellikle yetişkinlik döneminde düztabanlığı ortaya çıkaran bir rahatsızlıktır.
Sağlık sorunlarından dolayı ortaya çıkan düztaban için çeşitli tedavi yöntemlerinin olduğunu söylenebilir. Sizin de düztabanlık probleminiz varsa ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi hakkında bilgi sahibi olmanız kritik öneme sahiptir. Doğru ayakkabı seçiminizle daha rahat hissetmeniz mümkündür.
Yüksek Kemerli
Yüksek kemerli tip, ayağın kemerinin ayakta durma sırasında yüksek görünmesidir. Bu tip anormalliğin altında nörolojik veya genetik faktörler yatar. Genel olarak belirtileri aşağıdaki şekildedir:
- Çekiç parmakların oluşmasına neden olabilir.
- Yürüyünce veya ayakta durunca ağrı yaşanması mümkündür.
- Topuk içe doğru büküldüğünden dolayı burkma gibi dengesiz hareketler oluşabilir.
Bu problemin ortaya çıkması durumunda mutlaka uzmana başvurulması gerekir. İlerleyen zamanda daha kaslara zarar veren büyük problemler yaşanmaması için tedavi şarttır. Doğal olarak aldığınız ayakkabı, ayak sağlığınız açısından önemlidir. Özellikle kıvrımlı ve yastıklamalı ayakkabı modelleri tercih edilmelidir. Unutmayın, günlük hayatınızı kaliteli geçirmek için de ayaklarınızın rahat olması gerekir.
Taraklı Ayak
Ayaklarda bulunan tarak yapısı, bazı kişilere göre farklılık gösterir. Bu ayak tipi, tarak kemiğinin uzun olmasından dolayı ortaya çıkar. Bazen başparmakta bulunan kemik, dış kısma eğilebilir. Kimi zamansa bazı rahatsızlıklar sonucunda görülebilen bir rahatsızlıktır. Çok sık topuklu ayakkabı giyen kişilerin yaşamış olduğu ayak problemlerinin başında gelir.
Genetik faktörler, yanlış ayakkabı gibi taraklı ayak tipinin oluşmasına neden olabilir. İşte, bu ayak tipine sahipseniz kesinlikle ayakkabınızı doğru seçmelisiniz. Taraklı ayaklar için genellikle ortopedik ayakkabı önerilir. Aynı zamanda, mümkünse kesinlikle sivri burunlu ayakkabılardan uzak durmalısınız. Sağlıklı bir ayağa sahip olmak, tüm yaşantınızı daha iyi yaşayabileceğiniz anlamına gelir. Dolayısıyla, kesinlikle konforlu hissedeceğiniz modelleri satın almalısınız.
Ayakkabı Seçerken Dikkat Etmeniz Gerekenler
Rahat hissetmeniz açısından ayakkabı seçiminin çok kritik bir öneme sahip olduğunu söylememiz gerekir. Ayağınıza tam oturan bir ayakkabıyla özellikle ayakta durduğunuz ya da yoğun tempolu çalıştığınız zaman konforlu hissetmeniz mümkündür. Ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi konusunda fikir sahibi olmak için aşağıdaki listemizi dikkatli bir şekilde okuyabilirsiniz:
- Belirli bir ayakkabı numarasına sahip olsanız bile satın almadan önce ayakkabıyı kesinlikle deneyin. Çünkü, yaş aldıkça ayaklarınızda bazı değişimler olabilir. Ayrıca, iki ayağınızın numarası farklılık gösterebilir.
- Günlük hayatınızda kullanacağınız ayakkabının burnu sivri olmamalıdır. Çünkü bu ayakkabılar zaman içinde tırnak batması, çarpık ayak parmağı gibi sorunları ortaya çıkartabiliyor.
- Topuğunuz ayakkabının arka kısmına sıkışmamalıdır. Bu sorun, taban kısmında veya arka bilekte yaralanmalara neden olabilir.
- Almak istediğiniz ayakkabının içini mutlaka kontrol edin. Ayağınıza zarar verecek etiket, dikiş vb. olmamasına özen gösterin.
- Ayağınıza kesinlikle tam oturan bir ayakkabı alın. Çoğu kişi, “zamanla genişler” diyerek dar ayakkabı tercih ediyor. Bu, tamamen bir hatadır çünkü ergonomik açıdan kullandığınız ürünlerin ayağınızı sıkmaması çok önemlidir.
- Çekiç parmaklı gibi ayak yapısı sorununuz varsa, bu sorunu göz ardı etmeyin. Rahatlığa önem verin.
Bir yerlere giderken farklı model ayakkabılar tercih edilebilir. Ancak günlük hayatınızda sürekli kullanmak durumunda kalacağınız ayakkabılar için dikkatli olmakta fayda var. Eğer ki, ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi konusundaki önemli faktörleri göz ardı ederseniz, birçok sorun yaşayabilirsiniz. Yara, ağrı ya da ayağınızda tedavisi zor olan şekil bozukluklarıyla karşılaşmanız örnek olarak verilebilir.
Sağlığınız için En Uygun Ayakkabı Modelleri
Günlük yaşantıda, yaşanılan bazı olaylar için farklı ayakkabı modellerine ihtiyaç duyuyoruz. En sık kullanılanlar genellikle spor ayakkabı, bot, sandalet ve topuklu ayakkabı olarak karşımıza çıkıyor. Aktivitelerinizi kısıtlamadan yapmak için bu modellerden birini alırken bazı durumlara dikkat etmelisiniz. Şimdi size hayatımızda kullandığımız ve sağlığınızı olumsuz etkilemeyecek ayakkabı modellerini ayrıntılı biçimde anlatalım.
Spor Ayakkabı
Spor ayakkabı seçerken dikkat edilmesi gerekenler için en önemlisi yapacağınız aktivitedir. “En rahat ayakkabı modeli nedir?” diye bir soru sorsak, kuşkusuz birçok kişi spor ayakkabılar cevabını verir. Evet, spor ayakkabılar çok rahat olmakla birlikte kullanım alanlarına göre seçmek gerekir. Bu özellikleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Koşu ayakkabıları, egzersiz esnasında sporcunun rahat hissetmesi için özel şekilde tasarlanmıştır. Topuk kısmında yastıklama olduğundan dolayı koşuda rahat etmeyi sağlar.
- Saha sporları yaparken spor aktivitesine uygun olan ayakkabıları almalısınız. Örneğin, futbol için krampon seçimi çok daha faydalıdır.
- Yürüyüş ayakkabılarının ise esnek ve hafif olmasına dikkat etmelisiniz.
Yukarıdakilere göre istediğiniz tarzda birçok spor ayakkabı modeli vardır. Tabii, ayakkabının kesinlikle ayağınıza tam oturması gerekir.
Bot
Kış ve sonbahar mevsiminin vazgeçilmezi olan botların ayağınıza tam oturması çok önemlidir. Bot alırken ayağınıza uygun ölçüyü almaya özen gösterin. Bu durumun yanı sıra, kar yağdığı zaman giyeceğiniz botların özellikle kaymaz tabanlı olması gerekir. Dış yüzeyinin de su geçirmez olmasına dikkat etmelisiniz. Çünkü botun mevsim koşulları için yetersiz kalması, sağlığınızı olumsuz yönde etkiler. Alacağınız botlar için belirli faktörleri göz önüne alırsanız, gayet rahat hissedersiniz.
Topuklu Ayakkabılar
Özellikle yüksek topuğu olan ayakkabılar, çok fazla tavsiye edilmiyor. Çünkü tabanın çok yüksekte olması, ayakucuna yapılan baskıyı arttırır. Sonuç olarak çok fazla yüksek topuklu ayakkabı giymek, ayak bileğine zarar verebilir. Eş zamanlı olarak, dengeyi bozarak çeşitli yaralanmalara sebep olması mümkündür.
Bazı durumlarda topuklu ayakkabı giymek durumunda kalabilirsiniz. Düğün, davet, nişan ve iş toplantısı bu sebeplerden birkaç tanesidir. Bu gibi durumlarda çok yüksek olmayan ayakkabıları tercih etmenizi öneriyoruz. Ek olarak topuğunun çok ince olmasını tavsiye etmiyoruz. Ortalama kalınlıkta ve bacak boyunuza uygun bir topuklu ayakkabıyla çok daha rahat hissedebilirsiniz.
Sandalet
Yaz mevsiminde ayakların nefes alması için sandaletler uygundur. Sandalet seçiminizde ayağınızı saran bir modeli tercih etmelisiniz. Özellikle parmak arası sandalet seçimi, şık dursa da konfor açısından yanlış bir seçimdir. Ayağınızı saran rahat ve kaymaz özellikte bir sandalet, konfor açısından daha iyi bir seçenektir.
Doğal iplikten üretilen sandaletler, sağlığınız açısından çok daha iyidir. Çok fazla kimyasal kullanılarak üretilen sandaletler, ayağınızda alerjik reaksiyona neden olabilir. Aynı zamanda taban bölgesinde sert dikişlerin olmamasına özen göstermelisiniz. Doğru seçimlere yaparak aldığınız sandaleti, kısa yürüyüşlerde kullanmanız mümkündür.
Babet
Pek çok kadının şık kıyafetlerinin altında tercihi babetler olmaktadır. Ancak aslında düşündüğünüz kadar sağlıklı olmadığını söylemeliyiz. Tamamen düztaban bir babet giyiyorsanız, ayaklarınızın sağlığına önem göstermiyorsunuz demektir. Çünkü düztabanlar, bütün yükün ayak tabanına aktarılmasına neden olur ve ilerleyen zamanda topuğun ağrımasına yol açar. Diğer yandan, ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi konusunda iyi tercihler yapmak için aşağıdaki faktörlere mutlaka dikkat etmelisiniz:
- Kalitesiz kumaşlardan üretilen babetlerden kaçının.
- Ayak tipinizi tanıyın ve babetinizi ona göre alın.
- Çok ince bir topuğa sahip olan modelleri tercih edin.
Yukarıdakilerin yanında ortopedik babet çeşitlerini almanızı öneriyoruz. Ortopedik ürünlerle çok daha rahat hissederek aktivitelerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
Ortopedik Ayakkabılar
Bu başlığımıza gelene kadar belki de çok fazla ortopedik ayakkabılardan bahsettik. Tanım olarak ortopedik ayakkabı, ayak bileğini ve bacağın yapısını desteleme amacıyla özel olarak üretilen ayakkabılardır. Tıbbi açıdan zarar vermeyen ayakkabı modelleridir. Özellikle normal ayak tipinden farklı olan ayaklara sahip kişilerin kullanılmasının önerildiği ayakkabılar olarak karşımıza çıkar.
Ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi önerileri arasında dikkat etmeniz gereken en önemli husus, ayak tipinizdir. Eğer ki, ayağınıza uygun olmayan bir ayakkabı seçerseniz, ortopedik de olsa çok daha büyük problemlere yol açabilirsiniz. İlk olarak doktorunuza giderek sorunun ne olduğunu öğrenebilirsiniz. Ardından size önerilen ayakkabı modellerinden birini alabilirsiniz. Tabii, ayak yapınızla alakalı sorunun çözümü varsa, tedavinizi kesinlikle ihmal etmeyin.
Bebeklerin ayak gelişimi açısından ortopedik ayakkabı modelleri kullanılması çok önemlidir. Kötü bir ayakkabı giyen çocukların ilerleyen dönemde çeşitli sorunlarla karşılaşma olasılığı yüksektir. Yetişkinlerin bu ayakkabı seçenekleri için dikkatli olması gereken bazı konular vardır.
Çocuklarda Doğru Ayakkabı Seçimi
Kendiniz için olduğu gibi çocuklarınız için ayakkabı alırken de dikkatli olmalısınız. Gelişme çağında olan çocuklar, 3-4 ayda bir yeni ayakkabıya ihtiyaç duyabilir. Bu durum, çocuğunuzun ne kadar aktif olduğuna göre değişir. Çocuğunuz için ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi konusunda dikkat edilmesi gerekenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Çocuğun ayak yapısının gelişimi için ayakları sabit tutan bandajlı ve bağcıklı ayakkabıları tercih etmelisiniz.
- Ayakkabının üretilmesi aşamasında doğal malzemelerin kullanılması çok önemlidir. Hava almayı sağlayan pamuklu modelleri alabilirsiniz.
- İçi yumuşak bir ayakkabı seçmelisiniz. Aynı zamanda, ayakkabı içinde rahat olması için pamuklu çorap giydirmelisiniz.
- Sert ve kalın ayakkabılar, çocuğunuzun dengesizlik yaşamasına neden olabilir. Bu sebeple kalın yapıdaki ayakkabılardan uzak durmalısınız.
Çocukların ayakları, büyüdükçe düzelmeye ve kavis almaya başlar. Bir sorun olduğunu düşünüyorsanız uzman bir doktora gitmenizi öneriyoruz. Çocuğunuza nasıl bir ayakkabı almanız gerektiğini en iyi ortopedist bilir.
Yazımızda ayak sağlığı ve ayakkabı seçimi hakkında size detaylı bir bilgi vermeye çalıştık. Sonuç olarak, ayak tipiniz, ayakkabı seçimi için çok önemlidir. Doğru ayakkabıyla hem konforlu hissedebilir hem de ayak sağlığınızı koruyabilirsiniz. Aynı durum çocuklar için tercih edilen ayakkabılar için de geçerlidir. Maddi açıdan ziyade ayakkabı tercihlerinizi sağlığınıza uygun olarak seçmenizi öneriyoruz.