BACAK AMPUTASYONU VE PROTEZ BACAKLAR
Kaza sonucu veya hastalıklar nedeniyle iyileşme olasılığı kalmayan bacağın hasarlı bölüm veya bölümlerinin tıbbi operasyonla kesilerek çıkarılmasına Amputasyon denir. Bacak amputasyonu seviyeleri, diz altı ve diz üstü amputasyonlarıdır. Hasar görmüş bölge çıkarıldıktan sonra kalan parçaya güdük denir.
Bacak amputasyonları genellikle kazalar, enfeksiyonlar, diyabet ve damar tıkanıklığı kaynaklı nedenlerden dolayı yapılmaktadır. Hasar görmüş bacak, tedaviye cevap vermiyor ve diğer organları da etkileyerek hayati tehlikeye yol açıyorsa amputasyon kaçınılmazdır.
Bacak amputasyonu sonrası hasta için hem fiziksel hem de psikolojik açıdan oldukça zor bir dönemdir. Bu dönemde alacağı psikolojik destek en az fiziksel destek kadar önemlidir. Hasta ameliyat öncesi doktor tarafından operasyon sonrası ve protez bacak konusunda bilgilendirilmektedir. Günümüzde oldukça başarılı protez bacak uygulamaları hastalara umut olmaktadır.
Amputasyon ameliyatının hemen sonrasında öncelikle güdükte ki yaranın iyileşmesi ve tedavisi çok önemlidir. Düzenli pansuman ve ilaç tedavisi ile yara iyileştirilir. Ayrıca güdük kaslarının fonksiyonlarını yeniden kazanmalarını sağlamak için özel egzersiz hareketleri uygulanmaktadır. Amputasyon sonrası dönemde terapist desteği ve yönlendirmesi çok önemlidir. Böylelikle hasta hem tedavi edilir hem de protez bacak uygulamasına hazırlanır.
Amputasyon sonrası hastaya geçici protez bacak takılmaktadır. Güdük normal şeklini almadan, ödem ve şişkinlikler tam olarak geçmeden kalıcı protez bacak uygulamak doğru değildir. Hasta geçici protez bacak ile günlük aktivitelerini yapabilmekte ve kalıcı protez bacak uygulamasına hazırlanmaktadır.
Protez bacak çeşitleri amputasyonun yerine göre değişmektedir. Diz altı amputasyonlarda diz eklemi olduğu için protez bacak dizin altından takılmaktadır. Protez bacakta soket, protez ayak, liner, süspansiyon sistemi ve adaptör bölümleri bulunmaktadır. Diz üstü amputasyonlar da bunlara ek diz eklemi bulunmaktadır. Tüm bu protez bacağı oluşturan parçaların farklı malzemelerden yapılmış ve farklı fonksiyonlara sahip türleri bulunmaktadır. Hastaya en uygun protez, protez teknisyeni tarafından önerilmektedir.
Kaza sonucu ya da hastalık nedeni ile bacak amputasyonuna maruz kalmış hastalara Sosyal Güvenlik Kurumu protez bacak ödeneği vermektedir.
Alsan Ortopedi olarak uyguladığımız tüm protezler için SGK (SOSYAL GÜVENLİK KURUMU) ile anlaşmamız bulunmaktadır.
AMPUTASYON ÖNCESİ
Amputasyon öncesi hem psikolojik açıdan hem de fiziksel açıdan zor bir süreçtir. Ancak moralinizi yüksek tutmaya çalışmalısınız. Durumunuzu kabullenmeniz ve umudunuzu kaybetmemeniz çok önemlidir. Bu süreci aileniz ve dostlarınızın desteği, doktorlarınız ve protez teknikerinizin aydınlatıcı bilgileri ve yardımları ile atlatmanız mümkündür.
Amputasyon öncesi doktorlarınız öncelikle genel durumunuz ve rahatsız olduğunuz bölgenin incelemelerini yapacaklar ve operasyona sizi en iyi şekilde hazırlayacaklardır. Bu dönemde psikolojik destek de önemlidir. Uzman bir psikologdan yardım almanızı öneririz.
AMPUTASYON ÖNCESİ YAPILACAK TEST VE İNCELEMELER
Amputasyon öncesi birtakım tetkiklerin yapılması gereklidir. Bu rutin tetkikler kan ve idrar testleridir. Akciğer solunum sistemi, böbrek fonksiyonlarının yeterli olup olmadığı, diyabet, kalp ve dolaşım sisteminde sorun olup olmadığı, kan sayımı ve kan pıhtılaşması incelenmektedir.
KONSÜLTASYON
Amputasyon ameliyatı öncesinde uzman doktorlar bir araya gelerek klinik ve laboratuvar bulgularınızı, ampute edilecek bölge hakkında yapılan muayene bilgilerini değerlendirirler. Ameliyat tekniğinin nasıl olacağı konusunda fikir alışverişinde bulunurlar ve karar alırlar. Doktorunuz size operasyonun nasıl olacağı ve amputasyon sonrası karşılaşılabilecek komplikasyonların neler olabileceği hakkında bilgi verecektir. Aklınızda ki tüm soruları ve merak ettiklerinizi doktorunuza mutlaka sorunuz.
Bu bahsettiğimiz ancak planlı bir amputasyon için geçerlidir. Kaza gibi acil durumlarda direk amputasyon uygulandığı için doktor operasyon sonrası gerekli açıklamaları hastaya yapmaktadır
AMPUTASYONA HAZIRLIK
Amputasyon uygulanmasına karar verildikten sonra doktorunuz amputasyon sonrası neler yaşayacağınızı, bu süreçte sizi nelerin beklediğini size anlatacaktır. Rehabilitasyondan önce hazırlık amaçlı bir takım egzersizlerin yapılmasına başlamak amputasyon sonrası dönemi daha rahat geçirmenizi sağlayacaktır. Ameliyat sonrasında amputasyona uyum sağlamanız amacıyla egzersiz programına erken başlamak önemlidir. Amputasyon sonrası karşınıza çıkacak hareketleri ne kadar erken uygulamaya başlar ve egzersizlerinizi düzenli yaparsanız rehabilitasyon sürecini daha rahat geçirirsiniz. Doktor ve fizyoterapistiniz bu egzersizler hakkında sizi bilgilendireceklerdir.
Amputasyon uygulamasına hazırlık aşamasında önemli konuda protez bacak kullanımı hakkında bilgi almaktır. Protez teknikerinizle hangi protez bacağın size uygun olduğunu, proteze geçme sürecinizi, protez bacakla nasıl ve neler yapabileceğinizi konuşmalı ve kendinizi rehabilitasyon sürecinize hazırlamalısınız. Protez teknikeriniz size tüm bu konular ve merak ettikleriniz hakkında bilgi verecektir.
PSİKOLOJİK DESTEK ÇOK ÖNEMLİ
Amputasyon dönemi öncesinde hastanın kaygı, öfke, pişmanlık gibi farklı duygular hissetmesi normaldir. Ancak psikolojik destek alarak bu duyguları aşmasında yardım alması çok önemlidir. Uzman psikolog ile yapılacak görüşmeler amputasyonun öncesi ve sonrasında hastaya moral verecek ve durumunu daha hızlı kabullenecektir. Amputasyon gibi zor bir süreçte hasta ailesi ve dostlarına anlatamadığı hislerini psikologa anlatarak içini dökebilmekte ve psikolog önerileri ile her şeye rağmen hayata bağlanmaktadır.
Psikolog destek açısından ampute olmuş kişilerle konuşmak da oldukça etkilidir. Neler yaşadıklarını, nasıl üstesinden geldiklerini dinleyerek motivasyonunuzu arttırabilir yalnız olmadığınızı hissedebilirsiniz. Ayrıca diğer ampute olmuş kişilerden protez bacak ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilir, protez bacak ile günlük hayata devam etmenin mümkün olduğunu birebir görebilirsiniz.
Amputasyon Nedir?
Amputasyon, iyileşme ihtimali olmayan ve vücudun diğer organlarına da zarar vermeye başlayan bir organın ve kemiğin kesilerek çıkarılmasıdır.
Amputasyon Nedenleri
Damar hastalıkları, dolaşım bozuklukları, diyabet, enfeksiyon hastalıkları, tümörler, kazalar ( delici, kesici, silahlı yaralanmalar, iş kazaları, elektrik çarpması sonucu oluşan yanıklar, donmalar, termal yanıklar gibi nedenlerle, tedavi edilemeyecek durumda olan ezilmiş ve parçalanmış ekstremite kısımları) ve doğuştan gelen bozukluklar bu hastalığa neden olan durumlardır.
Amputasyon Seviyeleri
Operasyon seviyesi, organın nereden ampute edildiğini anlatmak için ve uygun protez bacak seçimi için kullanılan terimdir. Güdük ise ampute edilen ekstremitenin bedende kalan parçasına denir. Seviyesini operasyon öncesi doktorunuz belirlemektedir. Protez bacak uygulaması için konsültasyona protez teknikeri de katılmaktadır.
Ayak amputasyonu
Ayaklarda oluşan sorunlarda ayak parmaklarından bileğe kadar olan kısımda 12 seviyesi vardır. Ayak amputesi olan kişilere silikon ayak protezleri uygulanmaktadır.
Diz altı amputasyonu
Diz altında oluşan sorunlarda tibia ve fibula kemikleri birbirinden ayrılır. Diz eklemi bedende kalmaktadır. Bu yüzden rehabilitasyonda ve protez uygulamasında daha az sorunla karşılaşılmaktadır. En sık görülen çeşididir. Uygulanacak dizaltı bacak protezi, soket, adaptör, protez ayak ve bağlantı parçalarından oluşmaktadır. Protezin güdüğe bağlandığı parçaya soket denir.
Diz dezartikulasyonu
Alt bacak diz ekleminden ayrılır, baldırın tamamı bedende kalır. Uygulanacak protez bacak, soket, adaptör, protez ayak ve bağlantı parçalarından oluşmaktadır.
Diz üstü amputasyonu
Diz üstünde yaşanan sorunlarda baldır uyluk kemiğinden çıkarılır. Dizaltı amputasyonundan sonra en çok karşılaşılan amputasyon çeşididir. Uygulanacak protez bacak, soket, adaptör, protez ayak, diz eklem protezi ve bağlantı parçalarından oluşmaktadır.
Kalça dezartikulasyonu
Kalça ekleminin ampute edilmesidir. En az rastlanan amputasyon türlerinden biridir. Protez pelvise bağlanarak kontrol edilir.
Hemipelvektomi
Pelvisin bir kısmı ile tüm bacağın ampute edilmesidir. Çok ender görülmektedir. Alsan Ortopedi Merkezi olarak her çeşit ampute seviyesine en uygun protez bacak uygulamalarını gerçekleştirmekteyiz. Amputasyon öncesinde hazırlık aşamasından, sonrasında rehabilitasyon süreciniz boyunca protez teknikerlerimiz yanınızda olup protez bacak uygulaması konusunda destek vermektedirler.
Cerrahi operasyonun ardında ampute seviyenize uygun protez bacak modelleri hakkında merak ettikleriniz için bizi arayın.
